|
Thế rồi anh ta bắt
đầu nói về Hồ Chí Minh với giọng điệu và ngôn từ nhàm tai: nào là người đă khai
sinh ra Nước Việt Nam; nào là người sáng lập ra Đảng Cộng sản, một Đảng tiên
phong, người tổ chức mọi thắng lợi của Cách Mạng Việt Nam, chiến sĩ cộng sản
quốc tế, danh nhân văn hóa thế giới... Tôi quay mặt đi chỗ khác, mặc anh ta diễn
thuyết, lúc trầm, lúc bổng. Anh ta tiếp tục:
― Với công lao trời
biển của Người đối với dân tộc ta, đất nước ta, để tỏ ḷng biết ơn Người, Đảng,
Nhà Nước, Nhân Dân ta dựng lăng để đồng bào cả nước, kiều bào ta ở nước ngoài có
cơ hội thăm viếng Người. Vậy mà anh dám cả gan đả kích, anh là kẻ ăn cháo đái
bát. Bây giờ toàn Đảng, toàn Dân, toàn Quân ta đang t́m hiểu và học tập tấm
gương, đạo đức của Người, anh lại đi làm cái việc nhạo báng Đảng, Nhà Nước, đi
ngược lại nguyện vọng của toàn dân tộc Việt Nam. Anh thử nghĩ xem anh là loại
người ǵ? Anh có nghĩ con anh sau này trưởng thành, nó phải hổ thẹn v́ có người
cha quái gở, bị mọi người căm ghét? Thử hỏi lúc đó con anh nó sống thế nào với
cộng đồng xă hội? Nào, bây giờ th́ anh nói với tôi những ǵ anh suy nghĩ nào?
― Tôi chẳng có ǵ để
nói, bởi những ǵ cần nói, phải nói, tôi đă nói hết rồi.
― Anh định không hợp
tác với tôi? -Trưởng pḥng Công an lại cáu giận.
― Tôi nói lại là tôi
không có ǵ để nói nữa.
― Thôi được, tôi
không làm việc với anh nữa, anh sẽ phải làm việc với cấp cao hơn.Để rồi anh sẽ
thấy, sáng nay nghỉ tại đây.
Kết thúc buổi làm
việc thật là thú vị, bởi được nghỉ sớm gần 2 tiếng đồng hồ. Người sảng khoái nhẹ
nhơm bởi biết chắc chiều nay sẽ được tha bổng.
Buổi chiều, 14h, tôi
lại có mặt tại pḥng làm việc. Trưởng pḥng Công an đến đưa cho tôi vài tờ giấy
A4 và chiếc bút bi rồi quán triệt:
― Chiều nay anh sẽ
viết lại mấy nội dung sau đây để tŕnh lănh đạo xem xét, quyết định cuối cùng về
trường hợp của anh.
1. Anh viết lại về
nhận thức của anh về những việc làm trong thời gian qua, đối chiếu với pháp luật
hiện hành;
2. Anh cam kết thế
nào kể từ nay về sau;
3. Tự nhận về h́nh
thức xử lư kỷ luật;
4. Nguyện vọng của
bản thân.
― Những nội dung này
tôi cũng đă nói nhiều lần, kể cả phát biểu cũng như tŕnh bày trong các bản
tường tŕnh của tôi. Tôi nói.
― Lănh đạo muốn xem
lần cuối cùng anh nhận thức thế nào để quyết định. Nói xong anh ta đi ra ngoài.
Một ḿnh yên tĩnh
trong pḥng, tôi mới có dịp quan sát ở tầm xa, ngắm nh́n phong cảnh thiên nhiên
mà ông trời đă ban cho quê hương Xứ Lạng. Đáng tiếc, tiết trời mùa xuân ở nơi
vùng cao biên giới này thường có mây mù bao phủ che khuất nên ở góc nh́n mà tôi
đang ngắm không thể thấy được cảnh nàng Tô Thị bồng con chờ chồng trên đỉnh núi
cao hùng vĩ. Suy ngẫm câu ca dao quen thuộc:
“Đồng Đăng có phố Kỳ
Lừa
Có Nàng Tô Thị, có
Chùa Tam Thanh.
Ai lên Xứ Lạng cùng
anh
Bơ công bác mẹ sinh
thành ra em.
Tay cầm bầu rượu nắm
nem,
Mải vui quên hết lời
em dặn ḍ.”
Rồi sực nhớ đến sự
kiện năm 1991: Nàng Tô Thị bỗng dưng lộn cổ, nhào từ đỉnh núi cao chót vót xuống
dưới chân núi, thân xác găy thành ba khúc ĺa nhau, ḿnh mẩy sây sát nh́n không
c̣n nhận ra Nàng Tô Thị một mực thuỷ chung, đạo lư. Khách du lịch đến Lạng Sơn
ai cũng thương xót cảnh Nàng Tô Thị gieo ḿnh xuống núi, tiếc cho miền đất Xứ
Lạng mất đi một kỳ tích đặc trưng hiếm có. Nhiều văn nghệ sĩ ở khắp mọi miền đất
nước khi nghe tin này đă lặn lội t́m đến tận nơi chia sẻ nỗi đau xót, mất mát
này.
Số là: thời đó dân
bản xứ bắn ḿn khai thác đá nung vôi, lấy đá hộc làm đường và chế biến các loại
đá khác phục vụ cho các công tŕnh xây dựng, ngay dưới chân núi Nàng Tô Thị, gây
chấn động mạnh đă làm cho Tô Thị đổ nhào xuống chân núi. Măi đến năm 1996, được
sự giúp đỡ của Bộ Văn Hóa -Thông Tin, Chính quyền Tỉnh Lạng Sơn mới tổ chức cẩu
nàng lên, dùng xi măng gắn cơ thể của nàng lại và tiến hành “đại phẫu thuật” cho
nàng. Ngày nay du khách đến Lạng Sơn chiêm ngưỡng nàng Tô Thị, đấy chính là Tô
Thị “hồi sinh”. Có lẽ bây giờ th́ mọi người yên tâm v́ Tô Thị đă được cột chặt ở
trên núi. Nàng có muốn gieo ḿnh lần nữa cũng chẳng được v́ có đến hàng tấn xi
măng, cốt thép gắn kết nàng trên đỉnh núi cao sừng sững.
Xung quanh câu chuyện
này, lúc rảnh rỗi trên bàn trà, mâm rượu, nhiều người bàn tán, mỗi người suy
luận theo cách khác nhau.
Người th́ cho rằng
Nàng Tô Thị thấy ḿnh bị xúc phạm v́ biết chắc anh chồng của Nàng tiếng là đi
trấn ải biên cương phía bắc nhưng thực ra anh ta đă phản bội nàng, phản bội
triều đ́nh, phản bội xă tắc, cam tâm làm tay sai cho giặc. Phẫn nộ việc thay
trắng, đổi đen của người chồng bội bạc, nàng đă quyết xuống núi đi t́m anh ta để
trị tội, vạch mặt trước bàn dân thiên hạ về tâm địa xấu xa của anh ta.
Người th́ cho rằng
sau khi đánh đuổi giặc phương bắc, anh ta ở lại trấn Ải Nam Quan, bị giặc phương
bắc mua chuộc bằng gái đẹp, bằng vàng bạc, châu báu. Đến khi xây dựng Ải Nam
Quan đă rắp tâm thông đồng cho giặc lấn đất xây sang đất của ta đến hàng cây số.
Đồng bào ta ở vùng giáp ranh phẫn nộ phản đối, anh ta chạy mất hút sang bên kia
biên giới. Từ đó không có tin tức về anh ta. Thấy vậy nàng quyết định xuống núi
để đi t́m tông tích anh ta mục đích đưa về xử tội .
Cũng có người lại nói
rằng, sau khi đánh đuổi giặc phương bắc, người chồng của nàng Tô Thị được thăng
quan, tiến chức, trở thành giàu có, rồi anh ta lấy vợ khác, bỏ mặc mẹ con nàng
tô thị. Biết ḿnh bị người chồng phản bội, nàng quyết xuống núi để đi t́m hạnh
phúc của ḿnh.
Đám nữ thanh niên th́
giải thích theo cách khác: chẳng tội ǵ mà phải đi chung thuỷ với một kẻ vong
ơn, bội nghĩa, một kẻ lừa lọc, trá h́nh đội lốt tử tế, bản chất th́ xấu xa, thối
nát. Xuống núi để vạch mặt người chồng trở mặt và đi t́m hạnh phúc cho ḿnh,
mong muốn được làm lại cuộc đời và thực hiện quyền về mưu cầu hạnh phúc cho
chính ḿnh...
Nay th́ ước vọng của
nàng Tô Thị đă không thể thực hiện được bởi họ đă cột chặt nàng ở trên núi. Số
phận của người phụ nữ thuỷ chung vĩnh viễn sẽ chỉ sống trong hy vọng, kể cả
những hy vọng đă trở thành tuyệt vọng.
Nh́n đồng hồ đă
15h30. Tôi vội viết lại bản tường tŕnh theo yêu cầu của Trưởng pḥng Công an
Tỉnh.
16h, Phó ban tổ chức
Tỉnh Uỷ, Trưởng Pḥng Bảo vệ Chính Trị nội bộ thuộc Ban Tổ chức Tỉnh Uỷ, Trưởng
Pḥng Công an Tỉnh cùng một số cán bộ Ban Tổ Chức Tỉnh Uỷ và Công an Tỉnh Lạng
Sơn vào pḥng.
Tôi đưa bản tường
tŕnh vừa viết xong cho Trưởng pḥng Công an. Anh ta đưa cho Phó Ban Tổ Chức.
Mọi người ngồi vào bàn làm việc với thái độ nghiêm túc. Phó Ban xem lướt qua rồi
tuyên bố làm việc.
― Đủ chưa? Phó Ban
nói
― Báo cáo anh mọi
người đă đủ. Trưởng Pḥng Bảo vệ Chính Trị đáp.
― Chúng ta bắt đầu
làm việc -Phó Ban tiếp tục. Qua năm ngày làm việc, chúng tôi đă hiểu về anh. Bây
giờ tôi không cần anh nói ǵ nữa. Tôi quán triệt anh mấy nội dung để khi về địa
phương anh phải nghiêm túc thực hiện. Sau khi tôi quán triệt xong, có ǵ anh sẽ
nói sau.
― Vâng. Tôi đáp.
1. Từ ngày mai anh sẽ
tạm nghỉ công tác để chờ quyết định của Ban Thường Vụ Tỉnh uỷ. Mọi công việc của
anh sẽ có người đảm nhiệm. Nếu có việc cá nhân phải lên cơ quan, anh phải báo
cáo thường trực huyện uỷ biết.
2. Tuyệt đối không
được ra khỏi địa phương. Tôi sẽ cắt cử Công an theo dơi, giám sát mọi hoạt động
của anh. Nếu có hành vi ǵ khả nghi, anh sẽ bị bắt khẩn cấp. Tôi đă có ư kiến
với bên Công an.
3. Tuyệt đối không
được liên lạc, móc nối với bọn phần tử xấu, có tư tưởng chống Đảng, Nhà Nước ta.
4. Tuyệt đối không
được viết bài, phát tán tài liệu trên mạng internet, không được nghe Đài địch
như là Á Châu Tự Do, Đài Hoa Kỳ, Đài Chân Trời Mới, kể cả Đài thằng Anh Quốc.
Không được vào mạng, đọc báo trên mạng những trang có nội dung chống phá Cách
mạng Việt Nam.
5. Tuyệt đối không
được trả lời phỏng vấn Đài nước ngoài. Nếu bon chúng có gọi về th́ không thèm
nghe, không thèm trả lời.
6. Tuyệt đối giữ bí
mật. Khi chưa có ư kiến của tôi, anh không được nói cho ai biết về việc này.
Hiện nay ở địa phương anh, trừ Bí Thư Huyện Uỷ, c̣n lại chưa ai được biết, kể cả
Thường Trực Huyện Uỷ anh cũng không được phép báo cáo, tiết lộ. Không cẩn thận
tôi kỷ luật cả Thường Trực của anh.
7. Tôi sẽ thống nhất
với Huyện Uỷ Hữu Lũng về thời gian, chương tŕnh hội nghị của Thường Vụ, của Ban
chấp hành Huyện Uỷ tiến hành kiểm điểm, quyết định h́nh thức kỷ luật đối với
anh. Anh phải viết thật sâu sắc bản kiểm điểm để tŕnh trước hai hội nghị này.
8. Về nguyện vọng của
anh xin nghỉ chế độ, Thường Vụ Tỉnh Uỷ sẽ xem xét, quyết định, v́ anh thuộc diện
quản lư của Tỉnh Uỷ. Anh cứ nghỉ ở nhà, khi cần chúng tôi sẽ báo.
Đó là tám nội dung
tôi quán triệt với anh, yêu cầu anh nghiêm túc thực hiện. Anh có ư kiến ǵ thêm
không?
― Không. Tôi trả lời.
― Anh dự định làm ǵ
khi về nghỉ? Phó Ban đặt câu hỏi.
― Tôi sẽ làm một công
dân b́nh thường và làm những ǵ Pháp luật không cấm. Tôi đáp.
Phó ban nở nụ cười
mỉa mai và nói:
― Được rồi, tôi sẽ
xem anh làm ǵ. Và ông ta
tuyên bố:
―
Buổi làm việc kết thúc tại đây.
Bữa
cơm tổng kết hôm nay đông đủ mọi gương mặt. Ba mâm cơm đầy ắp thức ăn được sắp
đặt đến là đẹp mắt trên chiếc bàn ăn h́nh tṛn trang trọng. Mọi người vui vẻ
ngồi vào bàn vừa ăn vừa tán dóc rôm rả.
―
Lẽ ra hôm nay sếp cho tổng kết trên núi Mẫu Sơn. Tất cả ngủ thân mật với nhau
một đêm trên đỉnh núi cao hơn ngh́n mét, uống rượu trên mây để xả hơi mới phải,
bởi một tuần nay anh em quá mệt mỏi. Một người lên tiếng.
―
Bây giờ c̣n nói làm ǵ, phải nói trước sếp mới có kế hoạch bố trí chứ! Trưởng
pḥng Bảo vệ Chính Trị đáp. Thôi ở đây cũng vui chứ sao, cứ thoải mái đi, mai
được nghỉ rồi. Anh ta nói tiếp.
―
Nào tất cả đồng khởi, cạn chén! Mọi người hô.
Cứ
vậy cho đến khi mọi người ngà ngà rồi bắt đầu hát những bài hát về đề tài miền
núi và dân tộc, những câu ca dao, câu hát then, sli lượn đối đáp nhau được mọi
người đua nhau trổ tài. Mọi người đề nghị tôi hát vừa là góp vui, vừa là kỷ niệm,
v́ sau này chẳng c̣n dịp gặp nhau. Lúc này người tôi cũng đă sặc mùi rượu. Tôi
bắt đầu hát:
“Ơ... bầu trời có sao chiều, sao
sớm,
Ngọn núi kia có ở hai người,
Dù đi cùng trời, dù đi cuối đất,
Trời chỉ có, chỉ có sao sớm sao
chiều,
Núi chỉ có hai người, hai người
yêu nhau...”
Mọi
người tán thưởng và đề nghị hát bài khác. Tôi chần chừ măi rồi tiếp tục:
“Chân em đi rừng nhiều đường, lắm
lối,
Em chọn lối này, nhưng em chọn lối
này thôi.
Nơi ấy có tiếng Chim hót ca, con
Nai rừng lắng nghe.
Cây Tre, cây Lim nhường lối cho
tiếng Cuốc, tiếng Trọng vang vang,
Nơi ấy có ánh trăng soi đường, có con suối trong ban mai, tiếng giă gạo trong
đêm đêm.
Là lối chọn đường em đi...”
Mọi
người vỗ tay nồng nhiệt.
Cuộc vui tiếp tục. Có cậu người dân tộc Dao, là chiến sĩ Công an pḥng Tư tưởng-Văn
hóa Công an Tỉnh, đứng dậy hát một bài tiếng Dao. Cậu ta chưa kịp bắt đầu th́
Trưởng Pḥng Công an Tỉnh nói như ra lệnh:
―
Thôi cuộc vui nào cũng có điểm dừng của nó. Ta kết thúc tại đây để anh Hồi c̣n
về, vợ con mong mỏi. Với lại xe đang chờ anh Hồi.
Đúng là “đang vui lại đứt dây đàn”. Mọi người nâng chén đồng khởi chia tay nhau.
Ra khỏi pḥng ăn, Trưởng pḥng Công an kéo tôi ra chỗ vắng quán triệt:
―
Tôi phải cảnh báo anh, anh cần có thái độ đúng mực. Trong ḷng anh nghĩ sao th́
tùy, bề ngoài anh phải thể hiện ăn năn, thể hiện là người có tội lỗi. Có như vậy
người ta mới có thái độ thiện chí với ḿnh. Đằng này anh làm như chẳng có chuyện
ǵ xảy ra, ăn nói bạt mạng, hát những bài chọc tức, khiêu khích, thái độ như vậy,
bố ai chịu được? Anh nên rút kinh nghiệm từ nay về sau bỏ ngay cái kiểu đó đi.
―
Vâng. Tôi tiếp thu cho qua chuyện.
Xe
Huyện uỷ lên đón tôi đă nổ máy chờ tôi sẵn.
Tôi
chào mọi người rồi lên xe về.
―
Có ai biết chuyện của anh không? Tôi hỏi cậu lái xe.
―
Không, bí thư quán triệt em từ hôm đưa anh lên đây là không tiết lộ cho ai biết.
Nhiều người t́m anh, thắc mắc không biết anh đi đâu mà không liên lạc được.
Tôi
cũng nói cho cậu ta biết v́ sao tôi có hành động như vậy và khẳng định tôi chẳng
có ǵ ân hận những việc làm của tôi.
―
Mấy lần tổ chức định chuyển em sang làm cán bộ, em từ chối v́ làm chính trị mệt
mỏi lắm, em không quen. Em xác định ôm vô lăng chục năm nữa nghỉ chế độ, yên
phận thế thôi.
Cậu ta tâm sự.
Vừa
về đến nhà, vợ con vừa mừng, vừa gặng hỏi đủ mọi chuyện.
―
Để nghỉ đă nào, mai nói. Tôi gạt đi. |
